KOSMICZNE GÓRNICTWO CZ. 4 - OPINIA IISL W SPRAWIE COMMERCIAL SPACE LAUNCH COMPETITIVENESS ACT

http://law.unl.edu/node/481/

W paru zdaniach Międzynarodowy Instytut Prawa Kosmicznego wydał opinię na temat nowej amerykańskiej regulacji zatutyłowannej Commercial Space Launch Competitiveness Act (http://www.iislweb.org/docs/SpaceResourceMining.pdf). W skrócie Instytut najpierw analizuje reglacje prawa miedzynarodowego odnoszące się do kosmicznego górnictwa po czym w podsumowaniu zajmuje swoje stanowisko.

Przywołane przepisy międzynarodowe to:

1. Traktat Kosmiczny z 1967 r., który zawiera podstawowe regulujące odnoszące się do przestrzeni kosmicznej i ciał niebieskich. W szczególności Art II tegoż traktatu który stanowi że „Przestrzeń kosmiczna, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, nie podlega zawłaszczaniu przez państwa przez ogłaszanie suwerenności, przez wykorzystanie lub okupację ani w jakikolwiek inny sposób”. Prawo międzynarodowe zakazuje więc zawłaszczania „terytorium” w przestrzeni kosmicznej czy też na ciałach niebieskich, niemniej nie jest już jasne czy zabrania również wydobywania surowców.

2. Art. I par. 2 Traktatu Kosmicznego stanowi, że przestrzeń kosmiczna, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, może być swobodnie wykorzystana przez państwa bez jakiejkolwiek dyskryminacji, na zasadzie równości i zgodnie z prawem międzynarodowym. Jednakże nie ma consensusu co do tego czy „swobodne wykorzystanie” to również prawo do wzięcia w posiadanie i zużycie nieodnawialnych zasobów naturalnych, włączając w to surowce czy wodę na ciałach niebieskich.
   
   
3. Zgodnie z art 11 par. 3 Układu księżycowego z 1979 r. zasoby naturalne nie mogą stać się „własnością państw, międzynarodowych organizacji międzyrządowych lub nierządowych, organizacji krajowych lub jednostek nierządowych bądź osób fizycznych”. Państwa strony tego Układu zgodziły się ustanowić międzynarodowy reżim normujący eksploatację zasobów naturalnych, gdy taka eksploatacja stanie się możliwa. Jednak, stanowi to raczej moratorium, ponieważ ratyfikowane zostało tylko przez 16 państw. USA nigdy nie ratyfikowały tego traktatu, a przywołany art. 11 nie uzyskał mocy zwyczajowego prawa międzynarodowego.

Dlatego też zdaniem Instytutu, z powodu braku jasnego i czytelnego zakazu eksploatacji zasobów w przestrzeni kosmicznej, eksploatacja tych zasobów jest prawnie dopuszczalna. Commercial Space Launch Competitiveness Act jest możliwą interpretacją Traktatu Kosmicznego z 1967 r. Czas pokaże czy i jak dalece ta interpretacja jest akceptowana przez inne państw

Ponadto może to być również traktowane jako początek szerokiego dialogu, którego celem będzie rozwinięcie międzynarodowych unormowań regulujących badania i wykorzystanie przestrzeni kosmicznej, włączając w to eksploatację zasobów naturalnych, w interesie i na korzyść wszystkich krajów.