MAŁE SATELITY

http://tech.firstpost.com/news-analysis/nasa-selects-14-cubesat-nano-satellites-future-missions-253763.html

Stanowią one coraz ważniejszy komponent działalności człowieka w kosmosie. Według analizy Euroconsult, międzynarodowej spółki konsultingowej specjalizującej się w rynkach kosmicznych, w kolejnych 5 latach planowane jest wystrzelenie około 500 małych satelitów wartych około 7,4 miliarda USD. Małe, tańsze stały się domeną aktywności przedsiębiorstw komercyjnych oraz ośrodków akademickich. Niestety, dotychczasowe uregulowania prawne dotyczą właściwie dużych satelitów budowanych przez państwowe agencje i przedsiębiorstwa. Dlatego potrzebne są nowe przepisy dotyczące małych satelitów, które dotyczyłyby ubezpieczenia, rejestracji i ochrony środowiska kosmicznego.

Dla wyjaśnienia mini - satelity maja wagę poniżej 1000 kg, micro – poniżej 100 kg, nano – 10 kg a pico -1 kg. Istnieją także satelity tzw. cube sats w kształcie kostki i mogą mieć parametry 10x10x10 cm. Oprócz tego istnieje satelita femto o wadze 10-100 grama. Zazwyczaj umieszczane są one na niskiej orbicie, bez paliwa.  Nanosatelity stanowią bazę dla działalności naukowej i edukacyjnej, ponieważ są małe i lekkie. Ich atutem jest to, że traktowane są jako „space object” na podstawie traktatów kosmicznych, ale w praktyce są wyłączone z ich zakresu. Dzieję się tak z powodu interpretacji art. VI OST w tym pojęcia „national acticvities in outer space”. Dzięki temu małe satelity nie podlegają międzynarodowemu prawu kosmicznemu i nie są licencjonowane ani rejestrowane. Choć niektóre ustawodawstwa krajowe wymagają uzyskania licencji i ubezpieczenia. 

I tutaj pojawiają się pierwsze schody. Co się stanie gdy mały satelita z kraju gdzie nie ma warunków uzyskania licencji i ubezpieczenia zderzy się z innym satelitą. Co będzie z rozstrzygnięciem kwestii odpowiedzialności. Raz że jest ona oparta na zasadzie winy, a dwa że małymi satelitami nie da się manewrować. A właściwie skoro małymi satelitami trudno manewrować to jak rozwiązać kolejny problem jakim są szczątki kosmiczne (space debris). Niektórzy postulują stworzenie nowych przepisów czy też wprowadzić obowiązkowy nakaz zdejmowania satelitów po 20 latach. Inni nawołują do objęcia ich nadzorem przez UNCOPUOS i IADC (Inter-Agency Space Debris Coodination Commitee). Zapewne już wkrótce kwestia małych satelitów będzie musiała być rozstrzygnięta. Zobaczymy wtedy w jakim kierunku owe rozstrzygnięcia pójdą. 

Wychodzi na to że, prawnicy z małymi satelitami mają dość duży problem do rozwiązania.